يادگار 22/12/1386

- تعهّد و خیانت

وَقتی اوج تعَهُد را می‏بینی کِه بازیچۀ چَند بَرگِ سَهام لَعنتی می‏شِه وَ تمام مُقدّساتِ کِشوَرَش را کِه دَر قوانین مُتِبَلورشُدِه را به‏نفع سَهام خودِش زیرپا می‏زاره، چه حالی بهِت دَست‏می‏دِه؟ حالا کِه باید تمام سیستمها، توانائیشان را جَهَتِ پیشرَفتِ هَمِه‏جانِبه وَ خُصوصاً گامهای بُزرگِ اِقتِصادی صَرف‏کنند تا دَرقالِبهای صَحیح و دَقیق خُصوصی‏سازی، رفاه عُمومی بَرای هَمِگان به‏اَرمَغان آوردِه‏شود، بَنابه مَصلَحَت‏بازیها، قوانین حَسّاس و بُنیادی «ضدّ اِنحِصار» باید نقض‏بشِه تا اون مَنافِع سَهامیِ غیرمَشروع توسّط هَمون اَفرادی که صِرفاً و صِرفاً بَراَساس تعَهّد به نِظام و هَمین اَهداف مَنصوب‏شدِه‏اَند، حِفظ بشِه.

خُدای مَن؛ این پول نیست کِه اینگونِه اَفرادِ مُتِعَهّد را به این شِکل مُنحَرف‏کردِه‏است بَلکِه شیطان دَرون هَست که هَمواره دَر وَسوَسِۀ اِنسان کوشیدِه و.... می‏دونم که نِفرَت‏انگیزهَست وَلی نمی‏خوام خودَم هَم از جانِب دیگری دَر دام هَمون وَسوَسِه‏ها بی‏اُفتم. فقط کافی‏است کِه پُشتِ پَردِه‏ها را نبینم؛ اونوقت دیگه مَنهَم به هَمِه‏چیز پُشت‏خواهَم‏کرد، یَعنی دُرُست دَر دام شِیطان خواهم‏افتاد!

- تعَهّد

وَقتیکِه فیلمها و سِریالهای زیبا و دَقیقی را از کِشورهایی که درحال توسعه هستند و گامهای بُلندی بَرداشته‏اند را می‏بینم وَ هَنگامی‏کِه اوج غرور مِلّیّشان را دَر بزرگنمایی گذشتِۀ نه‏چَندان قابل اِعتنائشون مُشاهِدِه‏می‏کُنم، سَعی می‏کُنم کِه پُشتِ پَردِه‏ها را فراموش‏نکنم. نمونِه‏اش سِریال جالِب «اِمپراطور دَریاها» مَحصول کِشوَر کُرۀ جُنوبی اَست. خوب بهِش دِقّت‏کُن: بانِگاه کردَن به این سِریال و کارگردانیهای دَقیق اون، ناخواستِه اِحساس می‏کُنی این کِشوَر دَر گذشتِۀ خیلی دور خودَش هَم، هَمواره دیدگاه‏های تِجارَتِ اِقتِصادی جَهانی وَ مُتِرقّیی را دَر تمام سُطوح اِجتِماعیَش دُنبال‏می‏کردِه‏اَست. پُشتِ پَردِه، صِرفاً حِمایَتِ سینمای اون کِشوَر از اِقتصاد نیست چرا کِه این اَمری آشکار وَ مَنطِقی می‏باشد وَلی پُشتِ پَردِۀ اَصلی، اِرادِۀ تک‏تکِ اَفرادی اَست کِه دَرجَهتِ پیشرَفت، به عِلم دَست‏یازیده‏اَند و بهَمراهِ تِجارَت وَ مُدیریّت، پیشرفتهای عِلمی را هَم به‏هَربَهانِه وَ با هَر شرایطی دُنبال‏کردِه‏اند. بُرو کُمپانی‏های عَظیم تِجاری وَ تولیدی، هَمچون «سامسونگ» را ببین. بَخشهای تحقیقاتی اونها فوق‏العادِّه کارآمد بودِه‏اند وَ نوآوریهای اِنحِصاریی خُصوصاً دَر زمینه‏های «حافظِه‏های دیجیتال» به دُنیا وَ دَرقالِب تولیداتِ خودِشون عَرضِه‏کردِه‏اَند. آره، پُشتِ پَردِه، اِرادِۀ عِلم‏آموزی وَ تحقیقاتِ بُنیادی است کِه اِحترام به قوانین هَمچون قوانین ضِدّ اِنحِصار باعِث‏شدِه‏است که به مُدیریّت صَحیح تِجارَتِ آزاد، دَست‏یابَند وَ حَتّی پَس از وَرشِکستِگی کِشوَرشون دَر چَندسال پیش، آنگونه جُبرانِ مافات‏کُنند کِه هَمِگان اون اوضاع بَدِ اِقتصادی را اَبَداً نتوانند دَر اون کِشوَر تصَوّرکُنند. بعِبارَتِ دیگر، غروری کِه دَرپَسِ اون فیلمها و سِریالها هَست، غرور جاویدان هَمونهایی اَست کِه دَرگذشتِۀ نه‏چَندان دور باعِثِ چنین توفیقاتی بَرای کِشوَرشان شدِه‏اَند. آرزودارم مَنهَم از هَمین‏دَستِه باشم. اِنشاءَالله.

- عِشق دَرپَسِ خیانت

وَقتیکِه می‏بینی این زالوها بعُنوانِ رَئیس وَ مُدیر وَ اینجور عَناوین، از اِمکانات و بیتُ‏المال به‏نفع شخصیشان اِستِفادِه‏می‏کُنند، وَقتیکِه می‏بینی خودروهایی کِه باید دَرزمان کوتاهی به‏دادِ سیستِمها و بَخشهای مُختلِف برسَند، جَهَت تِجارت وَ کاسبیهای هَمون رُؤَسای دُزد و ناخَلَف، پی کارهای شخصی وَ مُعامِلات، ساعَتها وَ روزها به این‏سو و آنسو اِعزام‏می‏شوَند تاجائیکِه جَهَت خریدِ یک باغ‏شهر، کیلومِترها اَز شهر دورمی‏شوَند وَ یا حَتّی بَرای اُموراتِ بانکی غیرمَشروع و شخصیِ هَمون حَضَرات دَرجای خِلاف مَجبور به پارک‏می‏شوند و جَریمه‏می‏شوند، وَ وَقتیکِه می‏بینی حَضَرات از کیسِۀ خلیفه می‏بَخشند وَ به هَمون رانندگان کِه باعُنوان اُموراتِ اِداری، دَرخِدمَتِ اَهدافِ شخصی وَ مُعامِلاتِ خصوصی قرارگِرفتِه‏اَند، بابَتِ خوش‏خِدمَتی، حَقّ مَأموریّتِ قلاّبی بخاطِر مَأموریّت نرَفتِه تقدیم‏می‏شوَد، نباید مُتِوَقِّف‏بشی. فِکرنکُن کِه تنها اَگر تو هَم‏پیالِۀ اونها بشی، فریبِ شِیطان را خورده‏ای بَلکِه حَتّی اَگر سَرخوردِه بشی وَ مُتِوَقِف بشی، بازهَم دَر دام شِیطان اُفتادِه‏ای. باید ازیکسو هَمِه‏چیز را به هَمِه بگی و وُجدانِ عُمومی را بیدارسازی وَ از سوی دیگر سَعی دَر خِدمَتِ صادِقانِه‏اَت را بیشتر و بیشترکُنی. باید آمادِۀ قبول مَسئولیّت‏بشی. باید یک کاری بکُنی. عِشق اونجاست. اینجا عِشق یعنی «خدمَت».

- می‏ترسَم

هَنوز یک سُؤال بَرایَم بی‏پاسُخ موندِه. به‏خُدا می‏ترسَم. خیلی می‏ترسَم. آیا اَگِه یک‏روزی مَسئولیّتِ جایی را قبول‏کُنم و به‏اِصطِلاح رَئیس بشم، مَنَم مُنحَرف می‏شم؟ آیا مَنهَم خودَم را توجیه‏خواهم کرد و همون‏کارهای بَد را اَنجام‏خواهَم‏داد؟ مَگِه مَن چه‏فرقی با اونها می‏کُنم؟ بَعضی از اونها اَفرادی بودِه‏اَند کِه پُشتِ سَرشون می‏شُد نماز خواند وَلی حالا دیگِه از پارتی‏بازیِ دَرون تشکیلاتی گِرفتِه تا خرید سَهَام شِرکتهای پیمانکارِ طَرَفِ مُعامِلِه و دادَنِ اِمتیازاتِ اِنحِصاری به‏آنها و هِزارتا کار زشتِ دیگه را مُرتکِب می‏شن. مَن به‏گردِ پاشونم نمی‏رسیدَم وَلی حالا اونها سَمبُل اِنحراف، حِماقت و فِسادهستند و کلّی «بَلِه قربان‏گو» دور و بَرشون را گِرفتِه!

- آدَم‏فروش

مَن توی زندگیم شاهِد خیلی چیزهای خوب و بَد بوده‏ام. اونقدر سَعی کردَم سَمبُلهای خوب را ببینم و اُلگوبَرداری کُنم کِه اَفرادِ بَد و سُست‏عُنصُر را بکلّی فراموش‏کردِه‏بودم. خُدای مَن؛ آدَمهایی کِه فقط بَرای یک چیز سادِۀ دُنیایی، هَمِه‏چیز وَ حَتّی اِنسانیّت، جوانمَردی وَ به‏ویژه دوستیها را زیرپا می‏زارَن و هَمِه‏چیز و حَتّی رُفقاشون را هَم به بَهای اَندَکی می‏فروشند، وجوددارن. هَمین چَندوَقتِ پیش بود کِه شاهِدِ آدَم‏فروشی یک ضَعیفُ‏النفس بودَم کِه بَرای یک وَعدِۀ اِستِخدام، سَعی دَر نابودکردنِ اَفرادی کرد که هَمِه‏چیزش را مَدیون اونها بود، کرد. اون بَدبَخت به هَمِه بَرای یک پُستِ دَست‏‏نیافتنی، پُشت کرد و کارهای زشتی را اَنجام‏داد. اونقدر کارهای بَدی، که نمی‏خوام به‏زبان بیارَم. وَلی باید یادَم باشِه کِه یک مُدیر باید دَر دَرَجۀ اَوّل کسانی را دور و بَر خودِش جمع‏کُنِه کِه وَفادار به قانون و مُتِعَهّد به اصول باشند. کسانیکِه سَعی دَر اِثباتِ وَفاداریشون به یک اِنسان با نامِ «مُدیر» به قیمَتِ زیرپاگذاشتنِ اُصول، می‏کُنند، قطعاً یک‏روزی هَم به همون مُدیر پُشت‏خواهندکرد. «عِشق» اونجا نیست. بُرو اِستِعدادها را جای دیگری پیداکُن. خَستِه‏نشو. اِدامِه‏بدِه. خُدا بهِت کُمَک‏می‏کُنِه. باید آمادِه‏بشی. سَعی‏کُن «عاشق» بمونی. هَمونجوری کِه «آب» می‏خواست. «آب» را باوَرکُن و بهِش وَفاداربمون. بدون «عِشق» می‏میری. یک مُردِۀ مُتِحَرّک می‏شی. اونطور کِه «آب» را باوَرداری و نقش خاطِراتت هَست، عِشق‏وَرزی کُن. این یَعنی «ایمان». ایمان به وَعدِه‏های خُدا. یَعنی پُشتِ‏پَردِه.

پَردِه بالا رَفت و دیدَم هَست و نیست//راستی آن نادیدَنیها، دیدَنی‏است

- آگاهی

دَرشرایطِ فِعلی، کسیکِه می‏خواهَد جامِۀ جهاد بَرتن کُند و دَر این صَحنِۀ نبَرد، بعُنوان یک رَزمَندِه واردشوَد، باید به سِلاح دانِش روز مُجَهّزگردَد. اَمّا مَنظور اَز دانِش تنها عِلم وَ تِکنولوژی نیست بَلکِه آگاهی‏هایی هَمچون شرایطِ اِقتِصادِجَهانی، تحَوّلاتِ سیاسی دُنیا، مُصَوّباتِ مَجلِس و هِیئتِ دولَت، اِغتِشاشاتِ اِجتِماعی وَ خواستگاه‏ها و عَوامِلِشان وَ خُصوصاً بَحثهای کامِل و مَبسوطِ مَربوط به اِنِرژی هَستِه‏ای، نوَساناتِ قیمَت نفت و طلا دَر خارج و داخِل کِشوَر، باید مَدّنظرقراربگیره چون هَمِۀ اینها بَرهَم تأثیرگذارهَستند. مَنابع اَز خبَرگزاریهای قویّ داخِلی وَ تِلِه‏تِکست گِرفتِه تا سایتهای تحلیل خبَری اینتِرنِتی می‏تونه باشه وَلی اَگِه بینِش صَحیح وَ اُصولی دَرپَسِ هَریک اَز این مَنابع اِطِّلاعاتی نباشِه، دُچار تحلیل‏های غلط وَ نادُرُست می‏شم. اینجا بازهَم سَروکلِّۀ شیطان پیدامی‏شِه. وَقتی گِرفتار اونهَمِه مُشکِلاتِ زندِگی و دَرس و نُخُودسیاه‏های مَحلِّ کارَم باشم، وقتیکِه اِنحِصارطَلبها وَ فاسِدان اِقتِصادی سَعی دَر مَشغول‏نِگه‏داشتنم داشتِه‏باشن، خُودبه‏خُود اِحساسِ ضَعف و نیاز بَر هَدَفِ والا، غلَبه‏می‏کُنِه و مَن را اَز حَرکت وامی‏داره. دیگه حَتّی دَر تحلیلِ اَخبار سُست و مُنحَرف‏می‏شم. مِثل خیلی‏های دیگه. اینجا هَست کِه «توَکّل» نقش‏آفرینها می‏کُنِه. خدا با مَن اَست؛ مِثل فیلم زیبای «لیلی با مَن است». یا خدا؛ تو هَموارِه مَن را دَر پَناهِ خُودَت حِفظ کردِه‏ای وَ اَز اِنحِرافات، نِجاتم دادِه‏ای. پَس بازهَم اَز شرّ این مَسائِل و اَفراد به تو پَناه‏می‏آوَرَم. کُمَکم‏کُن وَ مَرا به خُودَم وانگذار.

يادگار 20/12/1386

- می‏خوام بنِویسَم!

دِلَم گِرفتِه. یه بُغض توی دِلَم هَست. آره، توی دِلَم و نه توی گلویَم. می‏خوام بنِویسَم. می‏خوام بگم. اَمّا نمی‏شِه. بیرون نمیاد. به زبان جاری نمی‏شِه. قلمَم نمی‏نِویسِه. نمی‏دونم چرا اینجوری هَست و چکارش باید بکُنم.

- اینجوریه....

مَن یکروزی می‏خواستم بگم. آره، بگم ولی به یک «هیچکس». یک هیچکسِ واقِعی. دَستِ تقدیر مَن را به این مَسیر کِشاند و هیچکس را توی بلاگها یافتم. اِسمِ وِبلاگم را گذاشتم «حَرفِ دِل» و سَعی‏کردَم سادِه و صادِقانِه برای اون «هیچکس» بنِویسَم. توی این دُنیای مَجازی کِه کُلّی سَر توش داره می‏جنبه و به هَمِه‏جاش سَرَک می‏کِشن، جلو هَمِۀ این آدَمها، حَرفِ دِلَم را برای «هیچکس» نِوشتم. می‏دونی چرا اونهَمِه آدَم «هیچکس» هَستند؟ خُب مَعلومِه: اونها اون‏چیزی کِه وجودداره را نمی‏بینند بَلکِه اون‏چیزی را کِه دِلِشون می‏خواد را می‏بینند. بَنابراین دَرمُقابل مَن هَستند وَلی مَن‏را نمی‏بینند. دَرحَقیقت، مَنِ واقِعیِ مَن را نمی‏بینند و ذاتِ کلامَم را مُتِوَجّه نمی‏شن. پَس مَن هَرکاری بخوام می‏تونم بکُنم؛ هَرچی بخوام می‏تونم بگم و اونها هیچ‏کُدومِشون را نمی‏بینند وَ فقط و فقط اون‏چیزی را کِه می‏خوان، تصَوّرمی‏کنند. حَتّی اَگِه بهِشون بگم هَم، مُتِوَجّه نمی‏شن! می‏شِنوَند؛ حَتّی تعَجّب می‏کنند، وَلی بلادِرَنگ به‏دُنیای خودِشون بَرمی‏گردَن. کُجاست اَرَسطو، اِبنِ‏سینا و اون فیلسوفان و موشِکافان کِه این کِنایاتِ من‏را بخوانند و سَری بجُنبانند؟

- اَشراف‏زادِۀ سادِه

دُرُستِه کِه از تبار نُجَبا و شاهزادگانم وَلی هَرگِز نان مُفت نخوردَم. کارکردَم و کارآموزی نِموده‏ام. تقریباً هَرکس مَن را می‏بینِه، شایَد بخاطر رَنگِ سِفید پوستم، حِرفِه و ظرافتِ خدادایَم، حَتّی ذرّه‏ای به ذِهنِش مُتِبادِر نمی‏شِه و باوَرنمی‏کُنِه کِه چه سَختیها بَرتنم هَموارکردِه‏ام. روزگاری را مَجَّانی کارگری کرده‏ام؛ حَمل سَنگِ ساختمانی، از بارگیری و رانندگی گِرفتِه تا تخلیّۀ دُشوار آن؛ کُمَک به کارهای تأسیساتی؛ تعمیرات و مِکانیکی؛ اِمدادگری و کُلّی کار عَجیب و قریبِ دیگه کِه حالا خودَمَم باوَرَم نمی‏شِه. آخرالاَمر رَفتم سُراغ کامپیوتر و بَرنامِه‏نویسی و شبَکِه‏های گستردِۀ کامپیوتری و اینجور چیزها... وَلی یک مُشکِلِ لایَنحَلّ بَرام وجوددداره و داره اَذیّتم می‏کُنِه: این دُرُستِه کِه بسیاری از اون کارهای دُشوار را، نه اَز سَرِ نیاز بَلکِه بخاطِر کُمَک به دوستان نیازمَندَم وَ بدون مُطالِبۀ کمترین وَجهی اَنجام‏دادَم وَ کمترین پاداشی کِه نصیبَم‏شد، کوهی اَز تجرُبه و دَرکِ سَختی روزگار بود ولی هَمیشِه اِحساس‏می‏کردَم و می‏کُنم کِه گم‏کردِه‏ای دارَم. نمی‏دونم چی هَست یا کی می‏تونِه باشِه وَلی با تمام وجود اِحساسِش می‏کُنم. حِسِّش می‏کُنم ولی پیداش نمی‏کُنم. دِلَم می‏خواد سَر به بیابون بزَنم؛ برَم کوه، برَم کِنار دَریا، اَصلاً تویِ دَریا؛ برَم دُنبال «آب»، پیداش کُنم و دَر آغوشِ عِشق بگیرَمش. وَلی توی هَمین اَفکار ناگهان سَردَرگم‏تر از قبل، این‏وَر و اون‏وَر و دور بَرَم را نِگاه‏می‏کُنم و ناباوَرانِه می‏بینم جایی هَستم کِه نمی‏تونم باوَرکُنم. بخُدا نمی‏تونم باوَرکُنم. آخِه مَن اینجا چکارمی‏کُنم؟ چرا نمی‏تونم از اینجا برَم؟ عِین مُرغ سَرکندِه، این‏طَرَف و اون‏طَرَف می‏دَوَم و سَر به هَمِه‏جا می‏زَنم. حتّی می‏رَم سُراغ قرآن. باوَرت نمیشِه: حتّی وقتی از پیشرَفتِه‏ترین شیوه‏های فنّی برای تفعّل اِستفادِه‏می‏کنم، نه‏تنها به آیاتِ مُتشابه بَرخوردمی‏کُنم بلکه دَقیقاً و عیناً هَمون آیات و صَفحاتِ پیشین رونمایی می‏کُنِه! خدای مَن؛ این دیگِه چه‏جورشِه. ازنظر فنّی اِحتمال اینکه بااستفادِه از سرویس‏دَهَندِگان میزبانِ پُرتِرافیک، دَقیقاً دو بار پیاپی، در اِنتخابهای اِتِّفاقی و رَندُم، به یک نتیجۀ واحِد دَست‏یابیم، تقریباً صِفر اَست، ولی اینطوری میشِه و این مُعجزۀ روشن و آشکار قرآن می‏خواد چیزی را به مَن بفهمونِه که مَن از دَرکِ عَظِمتِ کلامِش عاجزَم. چون بسیار حَقیر و ناچیزَم.

- طَلَبیدَم

نمی‏دونم اِبراهیم‏خان چکارَم‏داره. دَر یادِگار 22/11/1386 جَریان طَلَبیدَن اِبراهیم‏خان را نوشتم؛ یادِتِه؟ بَعد از اون، دُوباره و دُوباره مَن‏را طَلَبید. کاری کردِه کِه هفتِه‏ای دو روز نزدیکِش باشم. نمی‏دونم چرا مَن را قابل‏دونِستِه و اینجوری به‏سَمتِ خُودِش می‏کِشونه وَلی قدرِ مُسَلّم چیزی را می‏خواد بهِم بفهمونه.

- خودَم هستم.

زندِگی بدون مُبارزه، مَعنی نداره. اَصلاً با مُبارزه زندِگی روح دَرش دَمیدِه‏می‏شِه. مَنهَم سالهای سال هَست کِه بَرای هَدَفی خاصّ دارَم مُبارزه‏می‏کُنم. می‏خوام خودَم باشم. خودِ خودَم؛ بخاطِرش دارَم مُبارِزه می‏کنم. هنگامیکه از کار و رَویّه‏ای مُنزجرَم و دَلایل قاطِعی هَم دارَم، اِعلام‏می‏کُنم و بخاطِر خوش‏آمدِ دیگران، مَخفی نمی‏کُنم. دَر راهِ حَقّ مُبارزه می‏کُنم. از ریاسَت و ریاسَت‏طلبی در سیستِمها و نِظامات مُنحَرفِ اِجتماعی کُنونی بشِدّت پَرهیزمی‏کُنم. خوَدم هَستم و خودَم.

يادگار 18/12/1386

- بیماری روانی گذرا

گردَن مَن دَر ناحیّه‏ای که مَعمولاً بَرای هَمِگان یک ناحیّۀ آسیب‏پَذیر می‏باشد، مُقاوم هَست. مَثلاً هَمون فِشاری را کِه دَر پایۀ گردَنِ اَفراد واردمی‏آوَرَند و مُنجَر به دَردِ خیلی زیادی دَر آنها می‏شود، برای مَن بسیار قابل تحَمّل هَست. شاید مَعنی‏اَش این باشِه کِه جای حَسّاسِ گردنِ مَن، کمی مُتِفاوت از دیگران هَست. هَمین مُوضوع دوبار با بَرخورد با دو بیمار روانی خیلی به‏دادَم‏رَسید!

اوّلین‏بار، سالهای سال پیش بود که یکروز صُبحِ خیلی زود، خانم هَمسایهمان زنگِ دَر خانِهمان را به‏صِدا دَرآوَرد و سَراسیمِه کُمَک خواست. گفت: شوهَرش دُچار مُشکِل رَوانی شدِه و با لِباسِ خانه، سَر به خیابان زَدِه. باورکردنی نبود ولی با ماشین تونِستم دَروَضع ناجوری توی خیابان پیداش کنم. چشمِت روز بَد نبینِه چون به‏کمکِ نیروی اِنتِظامی تونِستیم ببَریمِش بیمارستان. توی بیمارستان باید کُنترُلِش می‏کردیم کِه ناگهان فرارکرد. مَن مِثل یک سَدّ مانِع حَرَکتِش‏شدَم وَلی نتیجه‏اش مُشتِ مُحکمی بود که به پایه و سَمتِ راستِ گردَنم واردکرد. ضربۀ مُحکمی بود و افرادی که ناظِربودند از اینکه مَن به‏زمین نیفتادَم، تعَجّب‏کردند وَلی بحَمدِالله تونِستم حَریفِش بشم. خلاصه از اون‏مُوقع به‏بَعد هَروَقت توی چشمهام نِگاه‏می‏کرد، حالتِ خاصّی بهِش دَست‏می‏داد. آخرش‏هَم تحتِ دَرمان قرارگِرفت و خوب‏شد.

چندسال بَعد با یکنفر که دُچار بیماری روانی بود دَرگیرشدم. دَرزمان دَرگیری و حَتّی چَندسال بَعد مُتِوَجّه‏نشدَم که او دَرشرایطِ رَوانی خاصّی بامَن دَرگیرشده. خلاصه کار به دَرگیری بَدَنی اَنجامید و اون کِه هِیکلِش بُزرگتر و قوی‏تر از مَن بود، دَست کرد دور گردَنم و مَن را با گردن از زمین بُلندکرد. من با آخرین توانی کِه داشتم، با دَستِ راستم مُشتِ مُحکمی به صورَتِش زَدَم و او مَرا رَهاکرد و مَن زنده‏موندم. هَرچَند هَمین گردن مُحکمَم باعِث شد که دَردی اِحساس‏نکنم و سَریع دَرمُقابل حَریف بایستم اَمّا وَقتی به صورَتش نِگاه‏کردَم صَحنِۀ عَجیبی دیدم: بینی‏اش جابجا شده‏بود! دُرُست شنیدی، جابجا و نه کج! کار کشید به اورژانس. بَعدها مَعلوم‏شد که ضربۀ مَن نه‏تنها مُنجَر به آسیب بینی بلکه موبُردِگی دَر کام او و لَق‏شدن دَندانش شده‏بود. دَست خودَم هَم به‏شِکل عَجیبی آسیب جُزئی دیدِه‏بود. باوَرکردَنِش سَخت‏بود وَلی بَراَثر ضَربۀ مُحکمی کِه واردکردِه‏بودم، شِکافِ کوچکی شبیه به شِکافِ ناشی از کِش‏آمَدَنِ پوست، دَر پُشتِ دَستم ایجادشدِه‏بود کِه مِثلِ سایر زَخمهای بَدَنم، به‏طَرز شِگِفت‏آوری خوب‏شد! نکتۀ عَجیبتر اینکه: چَند سال بَعد کِه مَسئلِۀ بیماری رَوانی این‏یکی هَم مُشخّص‏شد، تنها کسی کِه اَزش حَرف‏شِنوی داشت، من بودم و بازهَم توی چشمهام به‏شکل عَجیبی نِگاه‏می‏کرد.

یادَم میاد کِه سالها قبل از این دو ماجَرا، زمانیکه دَر بیمارستان مَشغول آموختن بودَم، روزی مُتِوَجّۀ فردی شدَم کِه رَفتار حِمِاقت‏آمیزی اَزَش سَرمی‏زَد. دونفر مُراقِبَش بودَند و بَرایمان توضیح‏دادَند کِه این فرد یک‏زمانی روحانی بوده‏است و بَراثر شِکنجه‏های سازمان اَمنیّتِ آن‏زمان، دُچار مُشکِلاتِ رَوانی شدِه‏است. مَن اینجور حَرفها را نمی‏تونستم به‏راحتی قبول‏کنم و ایمان‏داشتم کِه او خوب‏می‏شِه. به‏مَن این فرصَت را دادَند که اِمتحان‏کنم. مَن‏هَم با او صُحبَت‏کردَم. باتوجّه‏به‏اینکه او قبلاً روحانی بود، با اِشاره به اِعتِقاداتِ مَذهَبی و اِمام حُسین^(ع)، از او خواستم کِه لِباسَش را دُرُست‏کنِه و دَستی به سَر و روی خودَش بکِشِه. باوَرَت نمیشِه! او اینکار را ابتِدا با راهنمایی مَن اَنجام‏داد و سِپَس خودَش مِثل هَمِۀ آدمهای سالم اِدامه‏داد. وقتی باهَم حَرف‏می‏زَدیم، به چشمهای یکدیگر نِگاه‏می‏کردیم و هَرچند در اِبتدا صُحبَتهایمان غیرعادّی و بَراساسِ تصَوّراتِ رَوانی او بود وَلی خیلی زود به صُحبَتهای صَحیح و مُتداول بازگشت و هَمِه‏چیز عادّی شد.

اینها سِه تجرُبۀ مَن دَر بَرخورد با بیماران رَوانی بود و شکّ ندارَم که ایمان مَن به خوب‏شدن اونها کِه دَر چشمانم رَوان‏بود و اونها می‏تونِستند ببینندَش باعِث‏می‏شد که اینگونه حُرمَتم را نِگه‏دارن و به‏اِصطِلاح با مَن راه بیایند.

همین قدرتِ ایمانم را سِه-چَهار سال بَعد دوباره اِمتحان‏کردم: مَن یَقین داشتم که عَزیزی می‏تونه یک بَرنامِه‏نویس قدرَتمَند و هُنرمَندِ کامپیوتر باشِه. این ایمانم را بصورَتِ یک سیستم حِمایَتی نه‏چَندان آشکار دراِختیار او قراردادَم. تا اون‏زمانی کِه می‏تونِستم هَمراهیَش کُنم و خُودَش هَم می‏توانست مرا بپَذیرَد، عَمَلاً شاهِد شاهکارهای او دَر هَردو جَنبۀ تِکنیکی و هُنری بودَم.

می‏بینی؟ این قدرَتِ ایمان هَست. حالا می‏فهمَم کِه چرا مَن دَرطول این سالیان تونِستم بَرنامِه‏های بُزرگ را اِجراکنم. مَن دَر اون زمانها به خودَم ایمان داشتم. هَرکسی بتونه خودِش را واقعاً باوَرکُنِه، می‏تونِه به‏مَراتِب از من بهتر و کامِلتر، رُؤیاهایَش را جامِۀ عَمَل بپوشونِه.

يادگار 14/12/1386

- انتخابات لوث‏شده!

در یادگار قبلی (13/12/1386) جریان زشتِ «مُدیریّت تفرَقِه» را دیدی. حالا بیا و ببین هَمین مُدیریّتِ تفرَقِه چه‏بلایی بَرسَر اِنتِخاباتِ دِمُوکراتیکِ اِجتماعی می‏آورد؟!

کانون اَصلی جَوامِع جَوانی هَمچون ایران، دانشگاه‏ها است. وقتی باهمون ترفندهای زشت، تفرَقِه و نارضایتی عُمومی دَربین دانشجویان ایجادکنند، مِثل اینِه که تمام جامِعِه را به نارضایَتی کِشاندِه‏اند. حالا بازهَم هَمون کانونهای خارج از سازمان در سَطحی بسیار وَسیع ایجادمی‏شِه. نتیجه‏اش هَم روشن است و از دو حال خارج نیست: یا اینکه دستِه‏های جُدا از هَم اِجتماعی باعِث می‏شن کِه آراءِ مَردم مُتفرّق بشِه و هیچ کاندیدی به اَکثریّت قاطِع نرسِه و بصورتِ نِسبی و با آرائی ضعیف پیروزبشن و اِعتبار چندانی کسب‏نکُنن و یا اینکه اَساساً تِعداد آراء به‏شِکل قابل‏توجّهی کاهِش می‏یابد و ازبنیاد مَشروعیّتِ نِظام و اِنتخابات زیر سُؤال می‏رَوَد.

آره عزیزم؛ اونجور مُدیریّتِ تفرَقِه دَرواقع زمینه‏ساز چنین خِسارَتِ اِجتماعی می‏شِه.

- کلام اَسناد

اسنادی که از آرشیوهای طبقِه‏بندی‏شدۀ انگلیس و آمریکا بیرون‏آمدِه، نِشون می‏دِه که سی-چهِل سال پیش جَریاناتِ اِجتِماعی آنچنان هم اتّفاقی رُخ‏نمی‏داده‏است و بَرنامِه‏ریزیهای بسیار دَقیقی توسّط اِستِعمارگران می‏شدِه‏است. دَرواقِع چیزهایی شبیه به هَمین ترفندها، پایه‏های اِعتِقادی و اِجتِماعی کشورهایی هَمچون ایران را هَدَف قرارداده‏بودند. اگر دَرظاهر عَوامِل مَعلوم‏الحالی هَمچون «شعبان» صَحنه‏ساز بودند، افرادِ پُشتِ پَردِه‏ای هَمچون «سِر رِپُرتِر» صَحنِه‏گردان اَصلی بودند. حالا خودِت کُلاهِت را قاضی‏کُن. چَندتا از هَمون سِری حَرَکاتِ ظاهِراً داخِلی داره بُروزمی‏کنه؟ چندتا نارضایَتی عُمومی رُخ‏داده؟ گِرانی آخر سال، مَسائل عَدیدِۀ دانشجویی ناشی از تحریکاتِ ناشی از مَسائِل مُدیریّتی و ناکارآیی رُؤسا و این‏قبیل رویدادهای ساختگی، همِّه‏اش جهت‏دار هست. می‏گی نه، برو اسناد سی‏سالۀ انگلیسیها را بخون....

- خصوصی سازی اِنحصاری!

خُب حالا بیا ببین توی چنین جامِعِه‏ای اینچنینی، دیگِه چه‏اِتّفاق‏های بَدِ دیگِه‏ای رُخ‏می‏دِه: می‏دونی که مَبحَثِ خُصوصی‏سازی داره باجدّیّت دُنبال‏می‏شِه. دَر مَراحِل اَوّلیّه کُلاهبرداری‏های سازماندِهی‏شدِه‏ای اَنجام‏شد. مَثلاً مُدیران کاری‏می‏کردَند که مُؤَسِّسات و کارخانجات به وَرشِکستِگی برسَن و سَهامشون به حَدِّاَقلِ قیمَت برسِه و اونوقت، خودِشون و دار و دَستشون اِقدام به خریدِ اَکثرِ سَهام می‏کردند و بَعدِشم....

کم‏کم موضوع لُورَفت و خصوصی‏سازی مُوَقتاً مُتِوَقِّف‏شد. بَعد از مُدّتی راه‏کارهای جَدیدی اَندیشیدند و دُوباره شروع‏کردند؛ اَمّا اینبار هم فرصَت‏طلبان بی‏کار ننِشستند. ترفندهای مُختلِف را بکاربَستند. بگزار یکی دو مُوردِ عَجیبش را بهِت بگم:

بسیاری از صَنایع و بُنگاه‏های بزرگِ اِقتِصادی، به‏کُمَکِ مُؤَسِّساتِ دیگری که گاهاً خدَماتی مَحسوب‏می‏شوَند، اِدامِۀ حَیات‏می‏دَهند. مَثلاً یک کارخانِۀ بزرگِ ذوبِ‏آهن نمی‏تونه بدون خَدَماتِ اَنفورماتیکی پابَرجا بمونِه. اینبار فرصَت‏طلبان از اون‏طریق واردشدَند. سَهام اون مُؤسِّساتِ بزرگ اِلزاماً و بتدریج و تحتِ‏نِظارت وارد بازار بورس می‏شود و اِحتمال تقلّب به حَدّاَقلّ می‏رسِه ولی اون شِرکتهای خَدَماتی جانبی که بازار بسیار گستردِه و غالِباً اِنحصاری را مَدیون همون صَنایع بُزرگ هَستند، باید موردِ سوءاِستِفادِه قراربگیرند. اینجور شِرکتهای جانبی هَمچون خدماتِ انفورماتیکی صَنایع بُزرگِ‏آهن، قِطعه‏سازان صَنایع خودرو و مُهم‏تر از هَمِه شِرکتهایی کِه خَدَماتِ بی‏لینک و چاپ قبوضِ آب، بَرق و گاز را بعُهدِه‏دارن، می‏باشن.

اینبار بَرای تصاحُبِ اینگونه شِرکتها بازهم از اَعضاء هیئتِ مُدیره و بَرخی اَعضاءِ شرکتها و صَنایع اَصلی سِرویس‏گیرَندِه از آنان اِستفادِه‏کردَند. اینجوری که اِعلامیّۀ فروش اینگونه شِرکتها را روزنامه‏ای و دَر مَقطع زمانی خاصّی مُنتشِرمی‏سازند. کارها بگونه‏ای تنظیم‏می‏شود که فقط یک فردِ خاصّ بتونه دَراین فروش، شِرکت‏کنِه. فرد دیگری هَم کِه هَمدَستِ او هست نیز در این فروش بُزرگ شِرکت‏می‏کنِه. در جَلسِه‏ای باحضور خریدار اَصلی و بَرخی از اَعضاءِ هِیئتِ مُدیره، قرار و مَدارهای خِلافی گذاشته‏می‏شِه. اینطوری کِه: نفر دوّم که از اَفرادِ نفر اَوّل است، بموقع خودِش را از خرید، کِنارمی‏کشه، بنحوی‏که هَمِه‏چیز بنفع نفر اَوّل تمام بشِه. برای اینکه مُعامِلِه بی‏هیچ شائِبه‏ای بامُوفقیّت اَنجام‏بشِه، قرارمی‏زارن که قسمَتی از سَهام خریداری‏شده توسّط اون فرد اوّل، بصورَتِ کامِلاً اِختصاصی و رَسمی، آنهم دَرزمانی خاصّ به مُدیرعامل و چَند رَدِۀ مؤثّر اون شرکت، واگذاربشِه (البتِّه با اَقساط باورنکردنی!) حالا همِۀ توافقات اَنجام‏شدِه و فقط یک مُوردِ کوچَک وَلی مُهِمّ باقی‏ماندِه. باید بازار آیَندِه نیز بصورَتِ اِنحِصاری و توسُّط شِرکت و صَنایع اَصلی، حِفظ بشِه. پس باید توی این مُعامِلِۀ فرمایشی، عُضو یا اَعضائی از شرکتِ اَصلی نیز با وَعدِه‏های خوشمزّه به خرید قسمتِ دیگری از سَهام بادآوردِۀ اَقساطی خاصّ، بشارَت‏داده‏شوند. مُعامِلات طِبق توافقات، یکی پَس از دیگرَی اَنجام‏می‏شوَد. هیچ بازرسی نمی‏تواند ایرادِ قانونی بگیرَد. همِه‏چیز قانونی است! سَهام را یک فردِ حَقیقی و یا حُقوقیِ گردَن‏کُلُفت می‏خَره. پس از مدّتی هم قسمتهایی از سَهامِش را به اَفرادی واگذارمی‏کنِه؛ چون دِلِش می‏خواد و مال خودش هست! هردو مُعامِله ازنظر قانونی صَحیح است. بازرس بَعد از آخرین مُعاملات، کامِلاً هَمِه‏چیز را می‏فهمَد وَلی ازنظر قانونی نمی‏تواند کاری‏کُند! حَتّی پرسنل و کارگران مَشغول در شِرکتِ خَدَماتی نیز متوجّۀ گاوبَندی می‏شن ولی هیچکس نمی‏تونِه چیزی را ثابت‏کُنِه. مَرحَلِۀ آخرِ بازی هَم اِجراء می‏شِه. بَه بَه؛ اون آقای مُدیرعامِلِ شِرکتِ اَصلی، با ترکِ تشریفات و یا دستوراتِ خاصّ و برنامه‏ریزی‏شدِه، هَمِۀ کارها را به شِرکتِ خَدَماتیی که عَمَلاً خودِش و یا اَعضاءِ رَدِه‏بالای شِرکت و کارخانه‏اش، سَهام‏دارش هَستند، واگذارمی‏شِه. هَمِه‏چیز به اون شِرکت مُنتهی می‏شود. اون شِرکتِ خَدَماتی، دَر هَمِۀ مُعامِلات بصورَتی اِنحِصاری می‏شِه: خَدَمات دَهَندِۀ اَصلی، سُنّتی و اَلبَتِّه اِنحِصاری. آره عَزیزم، اِنحِصاری! به این می‏گن: «خصوصی‏سازیِ اِنحِصاری». تقسیم بیتُ‏المال بنفع شخصی و اِنحِصاری بااِستفادِه از قوانین و....

يادگار 13/12/1386

- مدیریّتِ آنچنانی...

این چیزی را که می‏خوام بگم، از اهمیّت فوق‏العادّه‏ای برخوردارهست؛ پس بهِش خوب توجّه‏کن:

توی مدیریّت مَبحَثِ خاصّی داریم بنام «کانون خارج از مدیریّت». بصورتِ خلاصه مَعنیش اینِه کِه در یک اِداره، شِرکت و یا سازمان ممکن است گروه‏هایی همچون سَندیکاهای کارگری و یا انجمن‏هایی نظیر انجمن زنان و غیره تشکیل بشَن و اینها بخودی‏خود نوعی کانون قدرَتِ خارج از مُدیریّت ایجادمی‏کنند و باعِث‏می‏شن تا سیستم مُدیریّتی نتونِه اونطور که صَلاح‏می‏دونه و یا دِلِش‏می‏خواد برنامه‏ریزی‏کنِه و یا عَمَل‏کنِه!

برای همین‏هَم راه‏هایی برای خنثی کردن چنین کانون‏هایی پیشبینی می‏شِه. مُسَلّماً با رُشدِ فرهنگیی که در سالهای اَخیر در تمام جَوامِع رُخ‏داده و مُطالباتِ مردمی روبه اَفزونی نهادِه، بی‏شکّ نمی‏توان از شیوه‏های مُستبدّانه و دیکتاتوری برای خنثی کردن اینجور تشکیلات استفاده‏کرد بَلکِه توصیّه‏شده تا خود مدیرعامل، بانیِ اینگونه تشکّلها باشه و سَهام مُمتاز را به‏دَست‏بگیره تا همِه‏چیز تحتِ کنترل بمونِه؛ ولی این‏شیوه هَم کارساز نیست و با افزایش شعور و آگاهی جَوامِع این ترفند هَم مُتِوقّف شده‏است.

مُتِأسِّفانه شیوۀ اِستِثماری وَحشتناکی رایج‏شده که مُبتنی بَر «تفرقۀ سازمان‏یافته» است. در این روش، به‏شِکل برنامه‏ریزی شده، موجباتِ اَفزایش بی‏رَویّۀ کانونهای خارج از سازمان فراهم‏میشه. با افزایش این کانونها، عَمَلاً کانون قدرَتِ مُتِمَرکِزی ایجادنمیشه و مَنافِع هَریک اِلزاماً نمی‏تونه درراستای منافِع دیگری باشه و این نیز به‏نوبۀ خود موجب تفرقِه میشه. برای دَست‏یافتن به چنین تفرقِۀ سازمان‏یافته‏ای کافی‏است که در اِرائِۀ تسهیلات، سُطوحی مُبتنی بَر تفاوتهای شخصی قائِل‏بشن. مَثلاً بَرخی اِمکانات را به خانمها بدَن و به آقایون ندهند و بگویند: «ازآنجایی که مَنابع مَحدود هست، اگر قرارباشه به هَمِه بدهند، اِمکانپذیرنیست و سَهمیّۀ خانمها نیز قطع‏خواهَدشد!» به‏همین سادِگی خانمها، آقایان را دُشمَن خودِشون می‏دانند. یا اینکه فلان پَرداخت را مایلند تا به مُدیران داشته‏باشند، برای‏اینکه از اَصل تفرَقِه استفاده‏کنند، سه سطح اِمتیازی قائِل‏می‏شوند: 1-مدیران، 2-کارشناسان و 3-سایرین؛ سپس بالاترین امتیاز را به عدّۀ معدودی مدیر می دهند و امتیاز متوسّط را به کارشناسان، دستِ آخر امتیاز بسیار پایینی را به سایرین. فکرمی‏کنی نتیجه چی‏میشه؟ طبیعی هست که خِیل عَظیم «سایرین» که تبعیض را مشاهِدِه‏می‏کنند، اِبراز نارضایَتی خواهندکرد؛ بنابراین بازهم از همان شیوۀ اِدّعایی اِستفادِه‏می‏شود. اِعلام‏می‏شود که بایستی بین کارشناسان و سایرین تفاوت‏باشد زیرا آنها حَقّ بیشتری دارند. حال کارشناسان گروهی خواهندبود که از این سیاست حِمایَت‏خواهندکرد و خِیل کثیر «سایرین» لِه می‏شوند. دراین‏میان، آنکِه قراربود از اِمتیازاتِ ویژه بَرخوردارباشه، هَمان مُدیران اَنگشت‏شمار هستند که کبکِشون خروس‏می‏خونه. بعنوان مثال: چندی پیش دیدَم که پاداش بازنِشستِگی یک مُدیرعامل که اَبداً دَرحدِّ یک کارگر زحمَتکِش تلاشی‏نکردِه‏است و از همۀ اِمکاناتِ رفاهی تا حدّ خرید روزانِۀ خانه توسّط رانندۀ اِداری بَرخورداربوده‏است، یکصد و بیست و سه میلیون تومان بود درحالیکِه یک کارمند با سی و چندسال سابقۀ خدمتِ صادِقانِه و تلاشی مُضاعَف، تنها چهارده‏میلیون تومان دریافت‏کرد!

همین موضوع برای پرسنِل روزمُزد، پیمانی، قراردادی و رَسمی نیز وجودداره. تسهیلاتی به پرسنِل رَسمی می‏دَهَند دَرحالیکِه طِیفِ گستردِه‏ای بدون تضمین شغلی سالهای سال طعم تلخ ناکامیها را می‏چِشند. نهایتاً پَس از سالها جَهَتِ حِفظِ هَمان اِنحِصارات، بَرای تکمیل کادر موجود، تبعیض ذاتی قائِل‏می‏شن و مَقاطِع تحصیلی خاصّی را باطیّ مَراحِل خاصّ‏تر می‏پَذیرَند و آن بی‏گناهان که سالها زحمَت‏کشیده‏اند را به‏بَهانِه‏هایی هَمچون: اَفزایش سِنّ و یا مَدرَکِ‏تحصیلی، جامی‏گذارَند.

من، نه مُشکِل مَدرَکِ‏تحصیلی و نه نوع اِستخدامیَم مُشکِلی‏داره. مَن یک کارمندِ رَسمی هَستم اَمّا بااِهتمام به چنین مَسائِلی، اِجازه‏نمی‏دَم در دام تفرَقه بی‏افتم. اَگِه زندِگی باشه، فقط با عِزّت باشه...

یادت باشه: توی دانشگاه‏ها، به‏ویژه دانشگاه‏هایی که دانشجوی زیاد دارن هم از شیوه‏هایی شبیه به هَمین ترفندها استفادِه‏می‏شِه. هرچقدر سیستم مُدیریّتی نابسامان و غیر اُصولی‏تر باشه، بیشتر از این راه‏کار اِستفاده‏می‏شِه. اونجا هم از اِختِلافِ رشتۀ ورودی، نوع سیستِم آموزشی قبل و حین دانشگاه، جنسیّت و حتّی ورودی‏های مُختلِف برای ایجاد کانونهای مُتِعَدِّدِ خارج از سازمان اِستفادِه‏می‏کنند.

يادگار 22/11/1386

- عشق نمی‏میرد.

دیروز بعد از سه سال رَفتم به‏جایی که زمانی با عِشق دَر اونجا مَشغول‏بودم. دستِ تقدیر مَن را به اونجا کِشانده‏بود و باید می‏رَفتم. از لحظۀ ورود، حالم دِگرگون‏شد. اِحساساتِ عَجیب و دَرهَم و بَرهَمی داشتم. ضربانِ قلبَم داشت بیشتر و بیشتر می‏شد. واردشدم. به‏اِستقبالَم آمدند. غرق بوسه‏شدَم. چشم به دَر و دیوار دوخته‏بودم. ناخداگاه بین تغییراتِ انجام‏شده در دِکوراسیونها و کارگاهها، به‏دنبال گذشتۀ رَهاشده‏اَم می‏گشتم. اون کاناپه، اون قفسِه‏ها و.... حرکت کردم. صُحبَت‏کردم و سَعی کردَم عادّی باشم. هارددیسک قدیمیمان را بَرایَم آوردند و ازشون خواستم که روی یک کامپیوتر سَوارش کنند. وای خدای من؛ توی آرشیو بسیار مُنظمِش، دنیایی از خاطره و عشق و تِکنیک و توابع برنامه‏نویسی شده را دیدم. نوعی خلأ تمام فضای ذِهنم را پُرکرده‏بود. در خِلال گفتگوهای دوستانه، به‏دنبال هُویّتِ خودَم می‏گشتم. به اینکه آیا واقعاً عاشق بوده‏ام و یا فکرمی‏کردم که عاشقم؟! امروز هم بهش فکرکردم. به عاشقهای واقعی. بیا بریم توی عزاداریهای حسینی. وقتی بهشون نِگاه‏می‏کنم، می‏بینم که خیلیهاشون عاشق عزاداری هستند و نه عاشق خودِ امام حسین^(ع)! یا اینکه توی خیابانها وقتی اون عاشقهایی که دست در دستِ هم دارَن قدمهای بی‏هدف برمی‏دارن، می دونم که عشق را فقط توی خطّ و خال و اَبرو دیدِه‏اند و در درون سینِۀ همدیگه، توی آخرین هزارتوی قلبشون، جایی برای هم ندارن. حالا باید به این سؤال اَساسی دَرموردِ خودَم پاسُخ می‏دادم: آیا واقعاً عاشق بوده‏ام یا اینکه مثل اونهای دیگه عاشق چشم و اَبرو بوده‏ام و لافی بیش نبوده‏ام؟ نمی‏خواستم و نمی‏تونستم خودَم را فریب بدَم. سِه سال از اونهمه فعّالیّت خستگی‏ناپذیرَم گذشته‏بود. چیزی جُز واقعیّت باقی‏نماندِه‏بود. خیلی به خودَم پیچیدَم تا اینکه با قاطِعیّت به جواب رسیدم؛ امّا به بیش از یک جواب! آره، بیش از یک جواب. جواب اوّل این بود که: من «واقعاً عاشق بوده‏ام.» بَلِه؛ من به اون صَندلیهای قدیمی در کنار اونهَمِه صندلی و تجهیزاتِ جدید چشم‏دوخته‏بودَم. من عشق را در جای‏جای اونجا دیدَم. باصدای‏بی‏صدایی، همه‏چیز را اونجور که واقعیّت داشت، بازگو می‏کردن. من درکنار اون توابع برنامه‏نویسی شدۀ بی‏نظیر، عشق را می‏دیدم و آزادگی را. و امّا جواب دوّم....

- آزادگی نشانۀ عشقِ بینهایَت

خوب که به آدَمها نگاه‏می‏کنی، وقتیکه به گذشته بادِقّت می‏نگری، متوجّه‏می‏شی که عاشقهای واقعی اونهایی نبوده‏اند که سینه‏چاکی می‏کرده‏اند، بلکه افرادی وجودداشتن که برای حِفظِ آنچه که واقِعاً بَرایَش اَرزش قائِل هَستند، دَست از همِه‏چیز بکِشن؛ حتّی اون چیزهایی که زندگی و اِعتبارشون بهِش وابستِه هست. پس جواب دوّم این بود که: تنها من عاشق واقعی نبودم بلکه.....

- راه

می‏دونی چیه؟ یک وَقتهایی هست که باید حَرف‏بزنی و هرچی توی دِلِت هست و مِثل بُغض، گلویَت را تا حَدِّ خفِگی داره فشارمی‏دِه را بعد از اینکه سالها در سینه‏اَت مَخفی مانده و مَحرَمی جُز سُلطان عِشق یعنی خدای مِهرَبون از اون خبَرنداشته را می‏خواهی بیرون بریزی. ولی نمیشِه و نبایَد این‏کار را بکنی و باید اَمانتِ اَسرار را حِفظ کنی و نگذاری کوچکترین سِرّی بَرمَلا بشِه. از یکسو داری زیر بار سنگین سُکوت خوردمی‏شی و توی دَریای اَسرار خفِه‏می‏شی و از سوی دیگِه حقّ‏نداری کسی را صِدا بزنی تا کُمَکِت کنه و غریق‏نِجاتی بَرات پیداکنه. اون وَقت باید بیش از همیشه بدونی که به سُلطان اَسرار نزدیک‏شدی و تحَمّلِ باراَمانت از تو موجودی ساخته که به مَحبوبِ اَصلی و عِشق واقعی، یعنی خدای بزرگ نزدیک هست؛ خیلی نزدیک. دِلم گرفته‏بود و داشتم داغون می‏شدم. رفتم سُراغ مُعجزه. آره، مُعجزه. مُعجزۀ زنده و جاودان همانا قرآن هست. دردِ دِلم را درموردِ آب بهِش گفتم و اَزَش راهنمایی خواستم. خدای مَن؛ خدای مهربان مَن؛ تو چقدر خوبی؟؛ تو حَکیمی. می‏دونی چی به من گفت: یواشکی گفت: «مؤمِن باید توکّل کُنِه.» اون خیلی صریح و روشن به مَن گفت. کوچکترین اِبهامی در اون جای نداشت. به‏خدا جُملات دقیقاً برای سؤال مَن تنظیم شده‏بودند. بی کم و کاست! یاد همان وَعدِه‏های اِلهی اُفتادَم. بیاد اونوَقتها اُفتادم که در چنین شرایطی هَمین پاسخ را از قرآن گرفته‏بودم. مُعجزه یَعنی این! یعنی: باوجودیکه اونهمه موضوع در قرآن وجودداره، وقتیکه بخاطِر جَریانی واحِد، به شِکلها و دَر زمانهای مُختلِف به قرآن مُراجعِه‏می‏کنم، دَقیقاً هَمان سِری پاسُخها دادِه‏می‏شن. این یک مُعجزۀ مَلموس هست؛ بی‏هیچ شُبهِه‏ای.

- آب

اِمروز بهتر از هر روز دیگری می‏دونم که خدا چه عَطیئه‏ای دَر وُجودَم قرارداده‏است. من دَریچه‏ای به دُنیای مَعنویّت را در پیشِ‏رو دارم که واقعیّتهای بسیاری را فقط از همون دَریچۀ مُنحَصِربفرد می‏شِه نِگریست. دَریچه‏ای که خیلیها از کِنارَش می‏گذرند و اَبَداً مُتِوَجّۀ وجودَش نمی‏شن. مَن اِمروز عِشق را از دَرون هَمین پَنجرۀ سِحرآمیز می‏بینم. مَن می‏تونم تفسیری بمَراتِب صَحیح‏تر از خیلیهای دیگه اَز نماز، روزه، عزاداری، رَقص، موسیقی و زندگی برای اِدامۀ حضورَم در این سَرای تکلیف اِرائِه‏بدَم. من دیگه مُتِحَجّر نیستم و عِشق را می‏تونم توی موسیقی آنچنان تشخیص بدَم که در آهنگِ تلاوَتِ قرآن تمام وجودَم به آرامش می‏رسِه. می‏تونم آب را دَر نماز، رَقص و یا کامپیوتر حِسّ کنم و پیش رویَم ببینم. وقتی تِرافیک شبکۀ کامپیوتری اصلی یک شِرکتِ گسترده را می‏شِکستم، وقتیکه کاری را اِجراء می‏کردم که چندتا مُتِخصِّصِ مُدّعی اَصلاً متوجّه‏نبودند و به اون جزئیّات فِکرنمی‏کردند و وقتیکه آنچنان مُحکم حُکم‏می‏کردم که گویی پُشتوانه‏ای بُلندبالا دراِختیارداشتم، کسی نمی‏دانِست کِه عِشق به آب باعِث شدِه که تا این حَدّ مُحکم و اُستوار باشم. آری، آب!...

- طَلَبید

چند روز پیش رفته‏بودم دارُالرَحمِۀ شیراز. هروَقت می‏رَم اونجا، حَتّی اگر هَمراهیانی داشته‏باشم، از هَمِه جُدا می‏شم و یک‏سَری به اِبراهیم‏خان می‏زَنم. باهاش کمی دَردِ دِل می‏کنم. مَعمولاً بَرام دُشوار هَست چون بَرای رَسیدن به خاک ایشان، باید مَسیری مُتفاوت را طِیّ‏کنم و مایل نیستم کسی هم از کارَم سَردَربیاره! اینبار فرق‏می‏کرد. اینبار گویی او مُنتظِر مَن بود! سِه‏بار، آره، سِه‏بار من را فراخواند! دیگه کامِلاً بَرام روشن‏شده‏بود که او مَرا طلبیده‏است. نمی‏دانم چکارَم‏داشت ولی یکجورایی دَر فرصَتی مَحدود، سِه‏بار مَن بسوی او کِشاندِه‏شدَم و دَرجَوارَش قرارگِرفتم. راه‏ها بگونِه‏ای مَسدود و یا گشوده‏می‏شدند تا اینکه مَن تقریباً مَجبورشوم از آن مسیر نه‏چَندان عادّی عُبورکُنم و دَرجَوار قبر هَمون اِبراهیم‏خان، یَعنی کسی‏کِه دَر این چَندسالِ اَخیر حَرفها و گِلِه‏هایم را باصَبر و حُوصِلِه گوش‏می‏دَ‏هَد، قراربگیرَم. خدا را شکرکردَم و بَرای مَغفِرَتِ اون پدربُزرگ، دُعاکردَم.

- هَدیّه

اَگِه اِمروز نوری دَر دِلَم باعِث شدِه کِه چشمهام خُرافِه‏ها را از واقِعیّتها تشخیص‏بدِه؛ اَگِه می‏تونم خدای مِهرَبون را حَتّی توی بَرخی از موسیقی‏های کامِل دَرک‏کُنم؛ اَگِه می‏تونم مَردی باشم که به آرمانهای اِمام حُسین^(ع) آنچنان آشنا و پایبندباشم که عِشق به او و سایر اَئِمِّۀ اَطهار بگونه‏ای دَر دِلَم حالتی ایجادمی‏کنِه کِه اَز وَصفِش عاجزَم؛ و اَگِه....؛ می‏خوام هَمِه‏اَش را به «آب» هَدیّه کُنم. آری؛ «آب». یادَمِه یکروزی توی خلوَتی آب به مَن گفت: «هَروَقت به‏یادِ خُدا می‏اُفته، چشمهاش پُر از اَشک می‏شِه.» اون جوری این جُملِه را اَداء کرد که گویی می‏خواد بگِه: «هَروَقت به‏یادِ خُدا می‏اُفتِه، قلبَش پُر از اَشک می‏شِه.» این نشانۀ مُطلقِ پاکی است. پَس: سَلام آبِ عَزیزم. مَن تمامِ عِشقهای پاک را به تو هَدیّه می‏کنم. مُبارَکت باشد.

يادگار 12/11/1386

- بازگشت به موسیقی

امروز اتّفاق عَجیبی بَرام رُخ‏داد: بَعد از مُدّتها، داشتم به رادیوی اِف.اِمِ ماشینم وَرمی‏رَفتم و بجای رادیو قرآن و رادیو مَعارف سُراغ ایستگاههای دیگِه هم رفتم. ناگهان نوایی را از یکی از ایستگاه‏ها شنیدم که ابداً نتونِستم اَزِش بگذرَم. هَمون سُرود «اِی ایرانِ» معروف بود که توسّطِ یکی از گروههای اُرکست-سَمفونیکِ اَصلی اِجراء شدِه‏بود. بصورتِ کاملاً غیر‏اِرادی دَستهام تکان‏خوردن و بهَمراهِ موسیقی و نُتهای بی‏هَمتایَش پَروازکردند و این‏طرَف و اون‏طرَف رفتند. نواها، هَمنوازیها و صِداها مَنو به دورانی بازگردانده‏بودند که موسیقی را می‏فهمیدَم و اَزِش لذّت‏می‏بُردَم. آره؛ دوباره و پَس اَز سالها موسیقی را دَرک‏می‏کردَم. همون حِسّ قدیم بهِم دَست‏دادِه‏بود. آخِه، مَن اونوقتها فقط برای موسیقی‏های کامِل وقت‏می‏زاشتم. با موسیقی‏هایی که یک زندِگی کامِل داشتند، حرف‏می‏زدَم و یا به اونها گوشِ‏دل می‏سِپُردم. بسیاری از آثار کِلاسیک از همین رَدیف بودند و اِجراهای فوق‏العادِّۀ اُرکستهای بُزرگ هَم را مَعمولاً ازدَست‏نمی‏دادم. در زمانِ گوش‏دادن به موسیقی، سکوتِ کامِل را رُعایَت‏می‏کردم و از اون دَستِه اَفرادی نبودَم که همیشه و دَرهَمِه‏حال، همینطوری و بی‏هَدَف و فقط از سَرِ عادَت نوایی و نواری را درکِنارِ دَستِشون روشن‏نگاه‏می‏داشتند.

مَن بَرای یک موسیقیِ کامل، دوره‏های زندگی قائِل‏بودم و دَر رَوَندِ آن، دوره‏های رُشد، بلوغ، جَوانی و اِدامۀ زندگی و حَتّی تجدیدِ‏حَیات و بازگشت به زندگی را در ذِهنم مُجَسّم‏می‏کردم و حالا، پس از سالها دوری از آن اوضاع و اِحساسات، دوباره به هَمان عالَم بازگشته‏بودم.

پس از پایانِ سُرودِ «اِی ایران»، رادیو را خاموش‏نکردم و به ایستگاه دیگری هم تغییرندادم. به سایر موسیقی‏ها گوش‏دادم. خدای من، هَمِۀ موسیقی‏ها را می‏فهمیدَم. من دوباره زندِه‏شده‏بودَم!!! چرا؟ چگونه؟ و چرا در این زمان؟